ul Podchorążych 3, 35-216 Rzeszów
Bosa stopa – dlaczego jest taka ważna dla rozwoju dziecka?
Hipokrates mawiał: „zdrowe obuwie to brak obuwia”.
Stopa jest złożoną strukturą - stanowi podstawę dla całego organizmu. W chwili urodzenia zbudowana jest w znacznej części z chrząstki. Stopy w pierwszych miesiącach życia niemowląt są pomijane i często niezauważane przez rodziców.
Problemy i konsultacje u fizjoterapeuty zaczynają się dopiero w chwili stawiania pierwszych kroków i pionizacji dzieci. Wówczas przychodzą pytania, czy dziecko ustawia stopy prawidłowo i jakie buty będą dla niego odpowiednie. Jeszcze niedawno (choć niektórzy myślą, że nadal to aktualna wiedza) najlepszym wyborem były usztywniane oraz wysokie buty. Jednak coraz częściej słyszy się o korzyściach płynących z chodzenia boso.
Dla stóp dziecka konieczna jest przede wszystkim swoboda ruchu.
Od samego początku niemowlę ćwiczy stopy – kopie nóżkami, ociera stopy o siebie i podłoże, wkłada je do buzi, odpycha się od nich i sprężynuje. Wszystko to przygotowuje dziecko do stawiania pierwszych kroków. W pierwszych miesiącach życia kształtują się wzorce ruchowe, które będą miały wpływ na dalszy rozwój chodzenia.
Ważne jest, aby nie krępować dziecka bucikami ani skarpetkami. Nakładanie ich ogranicza ruchomość stopy i pozbawia doświadczania różnorodnych bodźców. Podczas nauki chodzenia stopa poddawana jest obciążeniom osiowym, a to wpływa na jej ukształtowanie.
Na początku stopa jest płaska - ma niewykształcone łuki i posiada grubą warstwę tkanki podskórnej, która pokrywa stronę podeszwową. Koło 3-4 roku życia zaczyna się wykształcać jej wysklepienie.
Jaka jest przyczyna problemu stóp u dzieci?
Problemy zazwyczaj związane są z niewydolnością aparatu mięśniowo-więzadłowego lub przeciążeniami i deformacjami spowodowanymi przez krępowanie naturalnej ruchomości stóp (zbyt wczesne zakładanie obuwia lub jego złe dobranie, zbyt wczesna pionizacja spowodowana np. chodzeniem za ręce).
Pozytywne aspekty chodzenia boso
- Hartowanie – buduje odporność organizmu. Naczynia krwionośne adaptują się do zmian temperatury, co w konsekwencji prowadzi do lepszej obrony przed infekcjami.
- Prawidłowy wzorzec ruchowy – wpływa na jakość ruchu całej kończyny dolnej. Dzięki chodzeniu na bosaka możemy swobodnie poruszać się we wszystkich kierunkach. Prawidłowa ruchomość stopy umożliwia swobodny ruch w stawie kolanowym i biodrowym oraz ustawienie miednicy i kręgosłupa. Stopy uczą się samodzielnej amortyzacji, kolana uginają się i redukują sposób obciążenia. Jest bezpieczny dla stawów i umożliwia kształtowanie struktur narządu ruchu.
- Poprawa stabilności stopy – Wpływa na czucie głębokie, czyli lepsze czucie ruchu i ułożenia oraz wzmacnia układ więzadłowo-mięśniowy. Chodzenie boso dostarcza ogromnej dawki bodźców zewnętrznych, przyczynia się do wzmocnienia mięśni stopy i kończyny dolnej. To z kolei przyczynia się do kontroli ciała w wyższych pozycjach i umożliwia swobodniejsze i pewniejsze ruchy.
- Poprawa czucia proprioreceptywnego – dzięki chodzeniu boso lepiej odczuwamy różne bodźce i lepiej kontrolujemy każdy krok. Bezpieczniej przenosimy ciężar ciała, reagujemy na zmianę podłoża.
- Wzmocnienie aparatu mięśniowo-więzadłowego – Stopa dzięki reagowaniu i adaptowaniu się do zmieniających warunków ma ogromny wpływ na rozwój mięśni i więzadeł. Jest to niezmiernie ważne, ponieważ wady stóp u dzieci rozwijają się z niewydolności mięśniowo-więzadłowej.
